Nacionalni parkovi Srbije - Gde se nalaze i kada treba da ih posetite?

Zaštita prirode u Srbiji ima duboke istorijske korene. Jedan od prvih pisanih dokaza o očuvanju prirode nalazi se u Dušanovom zakoniku iz 1349. godine, tačnije u članu 123. koji zabranjuje prekomernu seču šuma. Ovaj zakon se smatra prvim dokumentovanim aktom o zaštiti prirodne sredine na teritoriji današnje Srbije.

Kroz vekove, odnos ljudi prema prirodi se menjao, ali su mnoge prirodne celine očuvane zahvaljujući ruralnim i religijskim zajednicama koje su negovale poštovanje prema šumama, rekama i planinama.

Danas, nacionalni parkovi Srbije nisu značajni samo na nacionalnom, već i na međunarodnom nivou. Srbija je članica EUROPARC Federacije, evropske organizacije koja okuplja nacionalne parkove i zaštićena područja širom Evrope. Ova članica omogućava razmenu znanja i iskustava u upravljanju zaštićenim prirodnim dobrima, a srpski parkovi učestvuju u različitim programima očuvanja biodiverziteta i promocije održivog turizma.

Koliko nacionalnih parkova ima Srbija?

Pregled: 5 zvaničnih i 2 u procesu zaštite

Na teritoriji Republike Srbije trenutno postoji pet zvaničnih nacionalnih parkova:

• Nacionalni park Fruška gora

• Nacionalni park Đerdap

• Nacionalni park Tara

• Nacionalni park Kopaonik

• Nacionalni park Šar-planina

Pored njih, dva dodatna područja – Stara planina i Kučaj-Beljanica – nalaze se u postupku proglašenja nacionalnim parkom, što znači da su već zaštićena kao prirodna dobra, ali još uvek nisu formalno registrovana kao nacionalni parkovi. Ipak, ta dva područja već sada uživaju visoku pažnju javnosti i stručnih tela za očuvanje prirode.

Nacionalni park Fruška gora

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Severna Srbija, blizu Novog Sada	Proleće i jesen
Poznato po	Manastirima, vinogradima, izletištima	April–jun, septembar
Aktivnosti	Planinarenje, kampovanje, zip-line	Tokom vikenda i školskih raspusta

Lokacija, površina i najbolji period za posetu

Nacionalni park Fruška gora smešten je na severu Srbije, u pokrajini Vojvodina, između reka Dunav i Sava. Prostire se na površini od 26.672 hektara, dok uža zaštićena zona obuhvata oko 22.000 hektara. Fruška gora je ostrvska planina u Panonskoj niziji, poznata po blagim padinama, šumama, vinogradima i duhovnim svetilištima.

Zahvaljujući svom položaju i blagoj klimi, ovaj park je idealan za posetu tokom cele godine. Ipak, proleće i jesen su najpopularniji periodi – tada priroda pokazuje svoje najlepše lice, a temperatura omogućava dugotrajno boravljenje na otvorenom. U proleće se organizuje čuveni Fruškogorski maraton, a jesen donosi boje lišća i berbu grožđa.

Pristup nacionalnom parku je jednostavan – do Fruške gore se lako dolazi autoputem Beograd–Zagreb, sa isključenjem kod Rume, nakon čega se nastavlja preko Iriga ka Iriškom vencu, glavnom turističkom čvorištu parka.

Istorija, manastiri, flora i fauna

Nacionalni park Fruška gora je najstariji nacionalni park u Srbiji, osnovan 1960. godine. Ono što ga posebno izdvaja je bogatstvo kulturne i duhovne baštine – 16 pravoslavnih manastira, sagrađenih u periodu od XV do XVIII veka, rasuti su širom planine. Zbog njihove koncentracije i značaja, Fruška gora je poznata kao „Srpska Sveta Gora“.

Flora Fruške gore je izuzetno raznovrsna. Dominantne su listopadne šume kitnjaka, graba i bukve, ali i retke vrste stepske vegetacije. Fauna obuhvata više od 200 vrsta ptica, brojne sisare, gmizavce i vodozemce. Na ovom području mogu se sresti divlje svinje, jeleni, lisice, jazavci i brojne vrste ptica grabljivica.

Zahvaljujući kombinaciji prirodnih i duhovnih vrednosti, Fruška gora je savršen spoj prirode i istorije, prilagođen kako rekreativcima tako i posetiocima koji žele mir i tišinu.

Aktivnosti: izletišta, planinarenje i kampovanje

Fruška gora nudi više od 200 kilometara planinarskih i biciklističkih staza, koje povezuju izletišta, manastire, vidikovce i prirodne lokalitete. Najpoznatija rekreativna manifestacija – Fruškogorski maraton – okuplja hiljade učesnika svake godine i uključuje više desetina označenih trasa različitih dužina i težina.

Popularna izletišta uključuju:

• Stražilovo – inspiracija pesniku Branku Radičeviću, mesto njegovog groba

• Zmajevac – poznato po panoramskom pogledu na Srem

• Iriški venac – centralna tačka parka i polazište za mnoge staze

• Dumbovački vodopad i Dumbovačka šuma – za ljubitelje netaknute prirode

Za one koji žele duži boravak u prirodi, eko kamp Fruška gora omogućava kampovanje od maja do oktobra. Kamp se nalazi u gustim šumama i nudi osnovne sadržaje, a cena boravka je simbolična.

Smeštaj, Fruške terme i Vrdnička kula

Na Fruškoj gori postoji veliki izbor smeštajnih kapaciteta – od vikendica i brvnara, preko apartmana, do luksuznih hotela sa spa centrima. Najpoznatiji turistički centar je Vrdnik, gde se nalazi banjsko-lečilišni kompleks Fruške Terme, koji nudi wellness sadržaje, termalne bazene i pansionski smeštaj.

Etno kompleks Vrdnička kula jedan je od najatraktivnijih delova Fruške gore. Sastoji se od rustičnih kuća izgrađenih u tradicionalnom stilu, restorana domaće kuhinje i čak najdužeg zip line-a u Srbiji koji povezuje Zmajevac i kulu.

Za goste koji traže autentično iskustvo, preporučuju se apartmani u Vrdniku i Sremskim Karlovcima, kao i boravak u blizini manastira ili jezera. Cene se kreću od 30 do 70 evra po noćenju, u zavisnosti od nivoa komfora i lokacije.

Nacionalni park Đerdap

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Severoistok Srbije, uz Dunav	Proleće i leto
Poznato po	Đerdapska klisura, Golubac, Lepenski vir	Maj–avgust
Aktivnosti	Krstarenja, biciklizam, posete tvrđavama	Tokom dana sa vedrim vremenom

Lokacija, veličina i sezonske atrakcije

Nacionalni park Đerdap se nalazi na severoistoku Srbije, uz desnu obalu Dunava, između mesta Golubac i Karataš, na granici sa Rumunijom. Ovo je najveći nacionalni park u Srbiji sa površinom od 93.968 hektara, od čega je 63.786 hektara pod zakonskom zaštitom.

Najveća atrakcija ovog parka je Đerdapska klisura, poznata i kao „Gvozdena kapija Dunava“, koja predstavlja najdužu i najveću klisuru probojnicu u Evropi. Đerdap je prava oaza za ljubitelje prirode, istorije i aktivnog odmora.

Proleće i leto su idealni za posetu, zbog mogućnosti krstarenja Dunavom, pešačenja do vidikovaca i poseta arheološkim nalazištima. Tokom jeseni, pejzaži klisure postaju posebno fotogenični, dok zima nudi jedinstven doživljaj mirnog Dunava i čistog vazduha.

Đerdapska klisura, Golubačka tvrđava i Lepenski vir

Đerdapska klisura se sastoji od četiri manje klisure (Golubačka, Gospođin vir, Kazanska i Sipska) i tri kotline, kroz koje protiče Dunav stvarajući dramatične pejzaže. Klisura je stanište brojnih retkih biljaka i životinja, a bogata je i kulturno-istorijskim lokalitetima.

Najznačajnije znamenitosti uključuju:

• Golubačka tvrđava – srednjovekovna tvrđava iznad Dunava, nedavno obnovljena i prilagođena turistima sa interaktivnim sadržajima i zonom za uspon

• Lepenski vir – arheološki lokalitet iz mezolita, sačuvan pod staklenom kupolom, koji prikazuje život ljudi iz perioda 7000. godine pre nove ere

• Trajanova tabla – rimski spomenik uklesan u stenu, svedoči o gradnji puta kroz klisuru u vreme imperatora Trajana

Ove znamenitosti pružaju jedinstven spoj prirodne i kulturne baštine na jednom mestu.

Krstarenja, biciklističke i pešačke ture

Jedan od najlepših načina da se doživi Nacionalni park Đerdap je krstarenje Dunavom, koje traje oko 75 minuta i uključuje panoramski obilazak svih važnih lokaliteta – Golubačke tvrđave, Trajanove table i manastira Mrakonija na rumunskoj strani reke.

Za aktivne posetioce dostupno je devet pešačkih staza različite težine, od edukativne staze „Zlatno jezero“ do zahtevnijih tura do pećina i vidikovaca. Biciklističke rute su dužine do 18 km i vode kroz slikovite predele.

Za organizovane grupe, poseta se može unapred zakazati putem sajta parka, a postoje i profesionalni vodiči koji dodatno obogaćuju iskustvo.

Smeštaj: Golubac, Kladovo i apartmani na vodi

Iako je moguće obići deo parka u jednodnevnoj turi, preporuka je da se u Đerdapu provedu najmanje dva dana. Najrazvijenije turističke baze su:

• Golubac – nudi smeštaj u privatnim apartmanima, kućama pored Dunava i manjim pansionima

• Kladovo – grad sa širim spektrom hotela, restorana i turističkih sadržaja

• Apartmani na vodi – posebno popularni tokom leta, jer nude jedinstveno iskustvo boravka uz samu reku

Cene smeštaja su pristupačne – od 20 evra po osobi u privatnim sobama, do 70 evra za luksuzne apartmane sa pogledom na Dunav. Smeštaj je moguće rezervisati online, a mnogi domaćini nude i lokalne specijalitete u okviru boravka.

Nacionalni park Kopaonik

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Jugozapad Srbije, između Ibra i Sitnice	Zima i leto
Poznato po	Ski staze, „balkanska tajga“, gondola	Decembar–mart, jul–avgust
Aktivnosti	Skijanje, planinarenje, letnje ture	Zimski i letnji školski raspust

Geografska pozicija i najpoznatiji vrhovi

Nacionalni park Kopaonik nalazi se u jugozapadnoj Srbiji, između reka Ibar i Sitnica, a zauzima centralni deo istoimenog planinskog masiva. Osnovan je 1981. godine i prostire se na 11.810 hektara. Kopaonik je najduži planinski venac u Srbiji, dugačak oko 80 kilometara, sa prosečnom širinom od 30 kilometara.

Najviši i najpoznatiji vrh je Pančićev vrh, visok 2.017 metara, po kome je čitava zona poznata, ne samo po prirodnim lepotama, već i kao najrazvijeniji turistički centar Srbije. Pored Pančićevog vrha, tu su i Suvo Rudište, Gobelja, Karaman i Mali Karaman, svi dostupni kako tokom zime, tako i leti.

Biodiverzitet i „balkanska tajga“

Ono po čemu se Nacionalni park Kopaonik posebno izdvaja jeste izuzetno bogat biljni i životinjski svet. Na ovom području registrovano je preko 1.500 biljnih vrsta, uključujući veliki broj endemičnih i reliktnih vrsta koje su opstale još iz ledenog doba. Zbog toga se ovaj prostor naziva centrom endemizma Balkanskog poluostrva.

Jedna od karakterističnih pojava je tzv. “balkanska tajga”, koju čine guste šume smrče, jele, bukve i javora, među kojima se posebno izdvajaju subalpinske zajednice patuljaste smrče i polegle kleke. Prisustvo tresava i krečnjačkih litica dodatno doprinosi raznolikosti staništa i biološke raznolikosti.

Faunu čine brojne vrste sisara i ptica, uključujući vuka, divlju mačku, orla mišara, tetreba glogovnjaka i druge strogo zaštićene vrste.

Zimski turizam: gondola, ski staze

Kopaonik je sinonim za zimski turizam u Srbiji. U okviru Nacionalnog parka nalazi se najveći i najuređeniji ski centar u zemlji, koji raspolaže sa:

• 39 alpskih ski staza

• 26 ski puteva

• 2 poligona za obuku početnika

• 24 ski-lifta

Ski sezona na Kopaoniku traje od početka decembra do sredine aprila, zahvaljujući prosečno 160 dana snežnog pokrivača godišnje.

Najveća novina u poslednjih nekoliko godina je gondola Brzeće – Mali Karaman, duga 3.741 metar, koja je puštena u rad 2021. godine i predstavlja najveću investiciju u infrastrukturu skijališta u ovom regionu. Gondola savladava visinsku razliku od 843 metra, povezujući podnožje planine sa najvišim delovima skijališta za oko 12 do 15 minuta vožnje, pružajući spektakularne poglede na okolinu.

Letnje aktivnosti: pešačenje, flora, smeštajni kapaciteti

Iako je najpoznatiji po zimi, Kopaonik je i idealna letnja destinacija. Tokom toplijih meseci, staze koje zimi koriste skijaši postaju pešačke i biciklističke rute kroz guste šume i alpske pašnjake.

Leti možete posetiti:

• Nacionalni botanički vrt sa edukativnim sadržajima

• vodopade i izvore poput Metođe

• vidikovce sa pogledom na Stari Ras, Kosovo i Metohiju i Crnu Goru

Smeštaj na Kopaoniku je raznovrstan. U ponudi su:

• Hoteli visokog standarda u turističkom centru (npr. Grand Hotel & Spa)

• Privatni apartmani i brvnare

• Planinske kuće u okolnim selima (Jošanička banja, Brzeće, Rudnica)

Cene variraju od 2.500 dinara po osobi u privatnom smeštaju, do 12.000 dinara u luksuznim hotelima. Brvnare su naročito popularne za porodične ili grupne posete. Za letnju sezonu cene su nešto niže, a posebne pogodnosti uključuju spa centre, bazene i organizovane ture.

Nacionalni park Tara

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Zapadna Srbija, opština Bajina Bašta	Leto i rana jesen
Poznato po	Vidikovci, jezera, Pančićeva omorika	Jun–septembar
Aktivnosti	Planinarenje, čamci, smeštaj u brvnarama	Letnji vikendi i raspusti

Opština Bajina Bašta i jezera Tare

Nacionalni park Tara osnovan je 1981. godine i obuhvata površinu od 24.992 hektara, pretežno na teritoriji opštine Bajina Bašta. Planina Tara se nalazi u zapadnoj Srbiji, između reka Drine i Dervente, sa granicom koja se prostire uz samu granicu sa Bosnom i Hercegovinom.

Planina je poznata po svojoj očuvanoj prirodi, čistom vazduhu, planinskoj klimi i prelepim pejzažima, koji uključuju guste šume, proplanke i dva jezera – Perućac i Zaovine. Upravo zbog te raznolikosti, Tara je često nazivana najlepšom planinom Srbije.

Najlepši vidikovci: Banjska stena, Osluša, Crnješkovo

Tara je poznata po spektakularnim vidikovcima, sa kojih se pružaju pogledi koji oduzimaju dah. Najpoznatiji među njima su:

• Banjska stena – najposećeniji vidikovac, sa pogledom na jezero Perućac i kanjon reke Drine. Idealna tačka za fotografisanje i uživanje u prirodi.

• Osluša – vidikovac smešten iznad istoimenog sela, poznat po pogledu na šumu i prostrane padine.

• Crnješkovo – jedan od najviših i najudaljenijih vidikovaca, dostupan isključivo pešačkom stazom, što ga čini atraktivnim za iskusnije planinare.

Postoje još i Bilješka stena, Sjenič i Sokolarica, ali Banjska stena ostaje simbol Nacionalnog parka Tara.

Zaovinsko i Perućačko jezero

Perućačko jezero je veštačka akumulacija na reci Drini, poznata po tirkiznoj boji vode, mogućnosti za pecanje, vožnju čamcem i kupanje. Okolina jezera obiluje vikendicama, restoranima i brodovima na vodi, što ga čini atraktivnim za porodični i avanturistički turizam.

Zaovinsko jezero je visokoplaninsko akumulaciono jezero, okruženo gustim šumama, sa veoma čistom vodom i hladnijom klimom. Jezero je dom brojnim endemskim vrstama flore, među kojima je i Pančićeva omorika, jedan od simbola srpske botanike.

Oba jezera nude sadržaje za:

• Pecanje i sportski ribolov

• Iznajmljivanje čamaca i splavova

• Planinarenje i roštiljanje u prirodi

Smeštaj: apartmani, brvnare, Mitrovac

Tara ima jedan od najrazvijenijih sistema smeštaja u Srbiji, prilagođen svim vrstama posetilaca – od porodičnih izleta do ozbiljnih planinarskih ekspedicija.

Najpoznatije lokacije za smeštaj uključuju:

• Mitrovac – omladinsko odmaralište sa više paviljona i organizovanim programima za decu i škole u prirodi

• Kaluđerske bare – turistički centar sa restoranima, hotelima i apartmanima

• Jagoštica, Predov krst, Rastište – za goste koji traže mir i izolaciju

Smeštaj se kreće od:

• 20 evra po osobi u apartmanima

• do 150 evra za luksuzne planinske brvnare

Postoji veliki broj privatnih domaćinstava koja nude kompletno opremljene apartmane sa pogledom na šumu, reku ili planinske vrhove. U blizini svih glavnih tačaka nalazi se i hotel Omorika, kao i više restorana nacionalne kuhinje.

Nacionalni park Šar-planina

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Kosovo i Metohija, granica sa Makedonijom	Tokom cele godine
Poznato po	Balkanski ris, Brezovica, tradicionalna sela	Decembar–maj (skijanje), jun–septembar
Aktivnosti	Skijanje, istraživanje jezera, posete manastirima	Porodična i avanturistička putovanja

Lokacija (Kosovo i Metohija), biološki diverzitet

Nacionalni park Šar-planina prostire se na krajnjem jugu Srbije, na prostoru Kosova i Metohije, u oblasti koja obuhvata opštine Prizren, Suva Reka, Štrpce i Kačanik. Park je osnovan 1986. godine, a njegov specifičan položaj na tromeđi Srbije, Severne Makedonije i Albanije, čini ga jedinstvenim prirodnim sistemom koji povezuje dinarske, šar-planinske i balkanske ekosisteme.

Šar-planina je poznata po izuzetnom biološkom diverzitetu. U okviru ovog parka identifikovano je preko 1.800 biljnih vrsta, od kojih čak 20% spada u endemske i reliktne vrste. Tu rastu molika, munika, brojne vrste borova, kao i planinske livade, kamenjari i stepska vegetacija. Šumski kompleks Šar-planine smatra se jednim od najvažnijih u centralnom Balkanu.

Pored bogate flore, fauna je podjednako impresivna. Na ovom području živi preko 200 vrsta ptica, 147 vrsta leptira, kao i brojni sisari – divokoze, srne, divlje svinje, vukovi, lisice i risovi. Zbog svega navedenog, Šar-planina je upisana na Emerald listu ekološki značajnih područja Evrope, a kandidovana je i za UNESCO listu svetske prirodne i kulturne baštine.

Glacijalna jezera, Brezovica i kulturna baština

Planina Šar je dom brojnih glacijalnih cirkova i ledničkih jezera, nastalih tokom poslednjeg ledenog doba. Neka od najpoznatijih su Donje i Gornje Livadičko jezero, Štrbačko jezero i Crno jezero, koja su atraktivna tokom celog leta, kako zbog planinarenja, tako i zbog mogućnosti kampovanja i posmatranja prirode.

Turistički centar Brezovica predstavlja srce zimskog turizma ovog nacionalnog parka. Brezovica se nalazi na nadmorskoj visini od 1.700 metara, a najviši vrhovi dosežu i 2.500 metara, što omogućava dužu zadržanost snežnog pokrivača. Na padinama Brezovice nalazi se nekoliko ski-staza, uključujući i najvišu žičaru u bivšoj Jugoslaviji, koja je, iako zapuštena nakon 1990-ih, i dalje simbol ovog područja.

Kulturno-istorijska baština Šar-planine je jednako bogata. Na teritoriji parka nalazi se više od 30 srednjovekovnih manastira, crkava i utvrđenja, uključujući kompleks Svetih Arhanđela, zadužbinu cara Dušana. Ovo područje je kroz vekove bilo centar duhovnog i političkog života srednjovekovne Srbije.

Balkanski ris, tradicionalna sela i stara arhitektura

Jedan od simbola Nacionalnog parka Šar-planina je balkanski ris – retka i izuzetno ugrožena vrsta mačke, koja obitava samo na ovom području. Smatra se da je prisutno svega nekoliko jedinki, koje se pažljivo prate i štite od strane međunarodnih organizacija za očuvanje biodiverziteta.

Pored jedinstvene faune, posebnu draž ovom parku daju tradicionalna sela, kao što su Gora, Brod i Restelica, poznata po autentičnoj arhitekturi, seoskom graditeljstvu i kulturnim običajima. U ovim selima još uvek se mogu videti kamene kuće sa drvenim krovovima, stara pastirska staništa, kao i zanatski proizvodi koji se izrađuju na tradicionalan način.

Upravo taj spoj netaknute prirode, redkih životinjskih vrsta i očuvanog načina života čini Šar-planinu mestom koje nadilazi okvire običnog turističkog izleta i pruža autentično iskustvo susreta sa prirodom i tradicijom.

Nacionalni park Stara planina

 

Osobine	Detalji	Preporučeno vreme za posetu
Lokacija	Istočna Srbija, granica sa Bugarskom	Zima i leto
Poznato po	Vodopadi, skijanje, kulturno nasleđe	Januar–mart, jul–septembar
Aktivnosti	Skijanje, istraživanje vodopada, planinarenje	Vikendi i školski raspusti

Najmlađi nacionalni park i najveći po površini

Nacionalni park Stara planina je najmlađi nacionalni park u Srbiji – ovaj status zvanično je dobio početkom 2022. godine, iako je već dugo poznat kao zaštićeno područje izuzetnih prirodnih vrednosti. Nalazi se u istočnoj Srbiji, u okruzima Pirot, Zaječar, Knjaževac i Dimitrovgrad, i prostire se na čak 114.332 hektara, čime je najveći nacionalni park u zemlji.

Stara planina čini deo velikog Balkanskog planinskog venca, koji se pruža sve do Crnog mora. Zanimljivo je da se na graničnom kamenu kod Midžora, najvišeg vrha Srbije, možete bukvalno nalaziti istovremeno i u Srbiji i u Bugarskoj. Midžor se uzdiže na 2.169 metara nadmorske visine, i predstavlja izazov za planinare, ali i priliku za panoramske poglede vredne svakog napora.

Vodopadi, skijanje, kulturno nasleđe

Stara planina je poznata po neverovatnim vodopadima, kojih ima više od 40, iako se istraživanje mnogih njih aktivno sprovodi tek od 1990-ih godina. Među najpoznatijim se izdvajaju:

• Kaluđerski skokovi – ukupne visine čak 232 metra, najviši vodopad u Srbiji

• Jelovarnik – smešten duboko u šumama, sa padom od 71 metar

• Piljski vodopad – visine 64 metra

• Bigar – vodopad poznat po vapnenačkim terasama

Zimi, ovi vodopadi često potpuno zalede, stvarajući bajkovite prizore, posebno atraktivne za fotografe i avanturiste.

Zahvaljujući snegu koji se zadržava i do 5 meseci godišnje, na Staroj planini je izgrađen i ski centar Babin zub, koji je povezan sa Jabučkim ravništem, i čini jednu od najpristupačnijih skijaških destinacija u Srbiji. Ski staze su pogodne za početnike i decu, a ski pass za celu nedelju kreće se oko 10.200 dinara.

U pogledu kulturne baštine, Stara planina je dom brojnim prapovijesnim lokalitetima, rimskim ostacima i starim seoskim kućama, koje svedoče o višemilenijumskoj prisutnosti čoveka u ovom regionu. Brojna sela su sačuvala tradicionalnu arhitekturu, a domaćinstva nude i etno-turistički smeštaj.

Smeštaj i atrakcije u okolini (Pirot, Zaječar)

Smeštaj na Staroj planini je raznovrstan, iako još uvek u razvoju. Na samoj planini dominiraju:

• Brvnare i planinske kuće

• Hoteli sa 4 zvezdice u blizini skijališta

• Privatni apartmani i vikendice

Cene variraju od 25 evra za noćenje u skromnijim objektima do 60 evra i više za sobe sa panoramskim pogledom. Najpoznatiji hotel u ovom regionu je Hotel Stara planina, koji se nalazi u blizini ski staza.

Za one koji žele više urbanih sadržaja, odlična opcija je smeštaj u Pirotu, gde su cene još povoljnije (već od 20 evra po danu) uz širok izbor apartmana. Pirot je i idealna baza za istraživanje okolnih atrakcija, kao što su Zavojskog jezera, Temska, srednjovekovna tvrđava Momčilov grad, Poganovski manastir, kao i nezaobilazna Pirotska peglana kobasica koja je lokalni specijalitet.

U okolini se nalazi i Zaječar, grad sa bogatom kulturnom ponudom i arheološkim lokalitetima poput Felix Romuliane, koji se nalazi na UNESCO listi svetske baštine.

Kada posetiti nacionalne parkove u Srbiji?

Sezonske preporuke (proleće, leto, jesen i zima)

Srbija je zemlja sa izraženim godišnjim dobima, pa svaki nacionalni park nudi drugačije iskustvo u zavisnosti od perioda u godini. Iako se većina parkova može posetiti tokom cele godine, najbolje vreme za obilazak zavisi od vaših interesovanja – bilo da želite pešačenje, fotografisanje, plovidbu, posmatranje ptica ili skijanje.

Proleće (mart – maj)
Idealno vreme za ljubitelje flore i faune. Planine su prošarane livadama u cvatu, ptice su najaktivnije, a vreme je prijatno za duge šetnje. Parkovi poput Tare, Fruške gore i Stare planine otkrivaju svoj najbujniji aspekt u prolećnim mesecima. Ove destinacije su tada i najmanje opterećene turistima, pa možete uživati u miru i tišini.

Leto (jun – avgust)
Letnji meseci idealni su za kupanje u jezerima, kampovanje, planinarenje, vožnju bicikla, ali i arheološke obilaske. Nacionalni parkovi poput Đerdapa sa krstarenjem Dunavom i Zaovinsko jezero na Tari su savršeni izbor za osveženje. U Fruškoj gori se leti organizuju brojni festivali i pešačke ture.

Jesen (septembar – novembar)
Jesen donosi čarobne pejzaže zahvaljujući prelivanju boja šume. Ovo je idealno vreme za fotografe, bračne parove u potrazi za romantičnim vikendom, ali i za sve one koji vole mirnije putovanje u prirodu. Jesenja Fruška gora i Tara su među najlepšim slikama koje Srbija može da ponudi.

Zima (decembar – februar)
Zima je rezervisana za skijaše i zimski turizam. Nacionalni parkovi Kopaonik, Brezovica na Šar-planini i Babin zub na Staroj planini nude uređene ski staze, žičare, gondole i apartmane prilagođene zimskom odmoru. Ovo je vreme kada priroda pokazuje svoju suroviju, ali veličanstvenu stranu.

Najbolje aktivnosti po godišnjim dobima

• Zimi: skijanje, vožnja gondolom, zimsko planinarenje, posmatranje zavejanih vodopada

• Proleće: fotografisanje prirode, pešačke ture, edukativne šetnje i orijentiring

• Leto: kampovanje, vožnja čamcem, krstarenja, kupanje, posmatranje ptica

• Jesen: posmatranje divljači, beračke ture (pečurke, plodovi), planinarenje uz šumske staze

Bez obzira da li planirate jednodnevni izlet na Frušku goru, vikend na Tari ili zimski odmor na Kopaoniku – kvalitetna oprema pravi razliku. Zato pre sledećeg odlaska u prirodu, posetite Mango Shop i opremite se za avanturu:

Pronađite savršen ranac, termos bocu i opremu za izlete u Mango Shop ponudi – sve što vam treba za avanturu u prirodi!

Odlaganje hrane, čuvanje pića na odgovarajućoj temperaturi, udoban ranac sa više pregrada i dodatna sigurnosna oprema – sve to vas čeka na jednom mestu. Ne dozvolite da vas nespremnost spreči da uživate u čarima prirode!

Najčešće postavljana pitanja o nacionalnim parkovima u Srbiji

Koliko nacionalnih parkova ima Srbija?

Srbija trenutno ima pet zvaničnih nacionalnih parkova: Fruška gora, Đerdap, Kopaonik, Tara i Šar-planina, dok su Stara planina i Kučaj-Beljanica u postupku zaštite.

Koji je najbolji nacionalni park za porodične izlete?

Za kraće i jednostavne porodične izlete idealna je Fruška gora, zbog blizine gradova, uređene infrastrukture i pristupačnih staza. Za višednevne izlete preporučuju se Tara i Kopaonik.

Kada je najbolje vreme za posetu nacionalnim parkovima u Srbiji?

Najlepše vreme za obilazak je tokom proleća i jeseni, kada je klima prijatna, vegetacija bujna, a gužve manje. Zimi se ističu parkovi sa ski-centrima (Kopaonik, Šar-planina, Stara planina).

Da li je moguće kampovati u nacionalnim parkovima?

Da, u mnogim parkovima su uređeni kamp prostori, poput eko-kampa na Fruškoj gori, kamp zone kod jezera Perućac, kao i planinskih domova i zona za šatore na Staroj i Šar-planini. Obavezno se informišite o pravilima i dozvolama.